رابطه ولایت تکوینی و تشریعی ائمه (ع) از منظر عقل و دین

محسن ایزدی* ایرج قبادیان** ولایت تکوینی و تشریعیِ، از سرچشمه ربوبی به عالم انسانی افاضه می‎شوند. یکی از نتایج ولایت تکوینی، تصرف آدمی در ماسوی به اذن الهی می‎باشد که از آثار عبودیت و ریاضات شرعیه است. ولایت تشریعی به معنای خاص آن، ویژه خداوند است که با اراده او به پیامبران و پیامبر گرامی اسلام و فرزندان معصوم ایشان اعطا شده است، تا ایشان نیز نسبت به ابلاغ احکام شرعیه و حکومت بر روابط مردم اعمال ولایت نمایند. بر این اساس می توان گفت که ولایت تشریعی نیز همانند ولایت تکوینی مبین نوعی تفوق است که منشأ آن همان ولایت تکوینی است. در این مقاله به تبیین این دو نوع ولایت و چگونگی ارتباط آن دو خواهیم پرداخت.   * استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه قم. ** دانش‎آموخته کارشناسی ارشد مبانی نظری اسلام (نویسنده مسئول)